Books published by Monda Asembleo Socia

La „Enkonduko", pri kiu Markso laboris de fine de ägusto ¿is meze de septembro 1857, estas ne finita malneto por „¿enerala enkonduko" de planita de li granda ekonomia laboräo, kies ¿efajn trajtojn Markso jam nomas en la „Enkonduko". Dum kromaj esploradoj Markso plur-¿foje ¿an¿is sian originan planon kaj tiel esti¿is la verkoj „Kontribuäo al la kritiko de la politika ekonomio" kaj „La kapitalo". La „Enkonduko" estis malkovrita en 1902 en la paperoj de Markso kaj 1903 unuafoje publikigita en la revuo Die Neue Zeit. La teksto de tiu ¿i libro bazi¿as sur la manuskripto de Markso. Vortoj, kiujn Mark¿so mallongigis, estas ¿i tie senindike plene elskribitaj.

La fama Esperantisto, bütradukisto kaj psi¿ologo Claude Piron prezentas ¿i tie du eseojn: "Psi¿aj reagoj al Esperanto" kaj "Afazio" el sia sperto kiel psi¿ologo; krome leteron al Leonard Orban, la tiama membro de la E¿ropa Komisiono taskita pri multlingvismo (en Esperanto kaj en la franca) kaj resuman eseon pri la rajto komuniki, en kiu li konkludas per la alvoko: "Niaj ätoritatoj ne rajtas resti pasivaj kaj inertaj fronte al la lingvaj problemoj. Ni havas la devon fari ¿ion eblan por veki konscion pri la lingvoproblemo, pri ¿iaj multflankaj aspektoj, kaj pri la fakto, ke ekzistas al ¿i justa kaj racia solvo."

¿i tie Claude Piron (Klädjo) prezentas dialogon sur fremda planedo. Juna esploristo de tiu mon­do revenas de ekspedicio, en kiu li studis la lingvan situacion sur la planedo Tero, kaj nun li resume raportas pri siaj spertoj tie. Okazas interesa debato kun informri¿a enhavo pri la kialo de la teranoj därigi sistemon de internacia komunikado, kiu pruvis sian mizeran efikecon kompare kun pli racia solvo ¿ Esperanto ¿, per kiu ekz-e jam nur la e¿ropaj landoj ¿parus ¿iujare miliardojn da e¿roj kaj havus krome siste­mon multe pli facilan kaj pli fidindan. Sed kial la teranoj persistas en sia horore kosta kaj relative senefika sistemo de internacia komu­nikado, tiu demando estas la esenco de la disku­to, kies enhavo servas ne nur al la esploristoj de tiu fremda planedo kompreni la situacion sur Tero. Ili diagnozas maso¿ismon kiu bazi¿as sur aroganteco, kaj tiu siavice sur timo. Kia timo? Legu mem, kaj eble vi trovos inteligentan respon­don al la demando de tiuj eksterteranoj, ¿u kaj kiel oni povus helpi la teranojn eliri el tiu lingva sakstra­to, kiu estas la angla lingvo …

"La opinioj pri tio, kio envere estis la socio, plej ofte nomata reala socialismo, lar¿e disas: ¿u tute ne socialismo ä la malo de socialismo, ¿tatsocialismo ä partisocialismo, ¿tatkapitalismo ä deformita socialismo, transira socio ä simple diktatoreco kaj maljusto¿tato? Ankä sinceraj adeptoj kaj defendantoj de la socialismo ofte ne scias, kiel ili taksu, karakterizu kaj nomu la estintan realan socialismon. ¿e ili la skalo etendi¿as de senkondi¿a senkritika defendo ¿is kompleta distanci¿o kaj kondamno, kelkfoje ankä formulante, ke tio ankorä ne estis „¿usta" socialismo, do supozeble „mal¿usta". Kun tiu sinteno kongruas ankä la opinio de plimulto de iom äaj eksaj GDR-civitanoj, ke la socialismo estis bona ideo, sed ne ¿uste realigita, lä la rezulto de antä nelonge farita enketo. Sed en kio eblas distingi, kio estas ¿usta kaj kio mal¿usta socialismo? Bedärinde simpla respondo, kiu konas nur ¿ustan ä mal¿ustan, ne solvas la problemon, ¿ar tiom kompleksaj historiaj evoluprocezoj kiel la esti¿o de nova sociformacio ne premeblas en la skemon de simplaj pens-determinoj. ¿i tie necesas dialektika, historimateriisma aliro, kiu konsideras la komencajn kondi¿ojn de tiuevoluo, taksas la objektivajn eblecojn, kiuj rezultas el tiuj kondi¿oj, kaj poste konkrete esploras la iom-post-ioman procezon de formi¿o de tiu nova socio kaj ekzamenas, kiel kaj kun kiuj rezultoj la objektivaj eblecoj estis transformitaj en realon, kaj ankä kial tio sukcesis nur nesufi¿e. En la sekvo, sur tiu ¿i vojo de konkreta-historia analizo, mi provos proksimi¿i al la ekkono kaj läfakta taksado de la reala socialismo […]." (El la antäparolo de la ätoro)

Kio fari¿is Sovetunio, dudek jarojn poste? Malproksime de la oficiala retoriko, de la vanteco de la „elitoj", la du francinoj kolektis la eldirojn de la humilaj homoj en tuta serio da raportäoj en Krimeo, en la momento de ¿ia ali¿o al Ruslando en majo kaj junio 2014. Poste, en oktobro kaj novembro, sekvis dua aventuro en Odeso, mallonge post la masakro en la Domo de Sindikatoj, poste en Moldavujo, en ¿ednestrio kaj en Gaugazujo. Ili volis scii la opinion de tiuj, kies solaj provizoraj venkoj nomi¿as „pano" kaj „loko por dormi", kun la certeco ke ¿io estas ¿iumatene denove duba, kiam estas milito, la plej fia el la militoj la interna. Ili diris, kio estis la USSR por ili, kiel ili spertis la Majdanon, la ribelon en Donbaso kaj la nunan katastrofon. Dividante kun ili panon kaj salon, la du francinoj komencis percepti alian realon ol tiun, kiun iliaj hejmaj komunikiloj raportas … Danielle Bleitrach: emerita universitatanino, socisciencisto, ¿urnalisto, eksa politika gvidanto de la FKP, mondvojäulo kaj verkisto. Marianne Dulop: profesorino pri la rusa kaj la ¿ina, skriba kaj büa tradukisto, Esperantisto. ¿i longe restadis por studoj aû laboro en Leningrado, Prago kaj en nordorienta ¿inujo.