Phan Thanh Giản Va Vụ An "Phan Lam Mai Quốc, Triều Đinh Khi Dan"

Có l¿ ít có n¿i ¿âu trên th¿ gi¿i mà m¿t "câu" g¿m 8 ch¿ và không có xu¿t x¿ rõ ràng l¿i ¿¿¿c ¿em ra làm b¿ng ch¿ng, mà l¿i là b¿ng ch¿ng ¿¿c nh¿t, ¿¿ bu¿c t¿i "bán n¿¿c" cho m¿t nhân v¿t l¿ch s¿. Nh¿ng chính ¿i¿u ¿ó ¿ã và ¿ang di¿n ra trong s¿ h¿c c¿n ¿¿i Vi¿t Nam su¿t 60 n¿m qua. Và cái câu 8 ch¿ nói trên là "Phan Lâm mãi qu¿c, tri¿u ¿ình khí dân". S¿ d¿ng câu này liên t¿c t¿ th¿p niên 1950 ¿¿n nay, các s¿ gia t¿i mi¿n B¿c Vi¿t Nam ¿ã nhân danh "nhân dân" ¿¿ k¿t t¿i bán n¿¿c cho hai ¿¿i th¿n tri¿u Nguy¿n là Phan Thanh Gi¿n (Phan) và Lâm Duy Hi¿p (Lâm); v¿i s¿ chú tr¿ng ¿¿c bi¿t vào Phan Thanh Gi¿n, v¿ ti¿n s¿ ¿¿u tiên c¿a ¿¿t Nam K¿.
M¿c dù không có xu¿t x¿ rõ ràng, m¿c dù không bi¿t tác gi¿ c¿a nó là ai, và m¿c dù không bi¿t cái câu g¿m 8 ch¿ ¿ó là câu ¿¿i, câu th¿, câu phú, "kh¿u hi¿u", hay th¿m chí là m¿t löi "vè", nó ¿ã ¿¿¿c ¿em ra ¿¿ làm b¿ng ch¿ng m¿i khi m¿t "s¿ gia" nào ¿ó t¿i Vi¿t Nam mu¿n lên án Phan Thanh Gi¿n. Và do không h¿ có m¿t bài vi¿t hay m¿t tác gi¿ nào ¿¿t v¿n ¿¿ ¿¿ g¿n h¿i m¿t cách rõ ràng và có h¿ th¿ng v¿ câu này, hi¿n nay ¿ Vi¿t Nam h¿u nh¿ t¿t c¿ m¿i ng¿¿¿i ¿¿u ch¿p nh¿n s¿ hi¿n h¿u c¿ng nh¿ tính ch¿t "l¿ch s¿" c¿a nó. H¿ d¿ dãi cho r¿ng nó có g¿c gác "trong dân gian", ¿¿ng th¿¿i nhìn nh¿n r¿ng nó ¿ã nói lên tâm tr¿ng c¿a "nhân dân" th¿¿i ¿ó, là lên án c¿ hai ông Phan, Lâm và tri¿u ¿ình nhà Nguy¿n th¿¿i vua T¿ ¿¿c.
...