Tu Khuc Lưu Vong

...Sau khi ¿¿c xong t¿p th¿ v¿i ý th¿ lênh láng, t¿ ng¿ ¿¿n thün, m¿c m¿c, tôi ngh¿, d¿¿ng nh¿ m¿i v¿n ngh¿ s¿ ¿¿u có m¿t "dáng x¿a" ¿¿ ¿p ¿, ¿¿ ti¿c th¿¿ng, ¿¿ ng¿m ngùi.
Riêng nhà th¿ D¿¿ng Th¿¿ng Trúc, ngoài "dáng x¿a" âm th¿m "ng¿ tr¿" trong tim anh, anh còn ng¿¿i M¿ hi¿n, ng¿¿i v¿ ¿¿m ¿ang, ng¿¿i con ra ¿¿i không th¿y B¿; anh có khöng ¿¿i t¿¿i ¿¿p không bao gi¿ có th¿ quên ¿¿¿c v¿i các b¿n cùng khóa 9/68 Tr¿¿ng s¿ quan B¿ Binh Th¿ ¿¿c; anh có cüc s¿ng hào hùng bên c¿nh ¿¿ng ¿¿i trong m¿t binh ch¿ng thi¿n chi¿n c¿a Quân L¿c Vi¿t Nam C¿ng Hòa (VNCH) - Ti¿u ¿oàn 11 Bi¿t ¿¿ng Quân.
Sau khi cüc chi¿n k¿t thúc m¿t cách ¿¿ng cay, nhà th¿ D¿¿ng Th¿¿ng Trúc l¿i chia x¿ cùng b¿n h¿u n¿m n¿m nh¿c nh¿n, kh¿n kh¿ trong nh¿ng nhà tù trá hình c¿a c¿ng s¿n Vi¿t Nam (csVN).
Nh¿ng gian nan, kh¿ nh¿c trong nhà tù c¿ng s¿n ¿ã ¿¿¿c nhi¿u ngòi bút - c¿ Vi¿t Nam l¿n ngöi qüc - vi¿t nhi¿u r¿i. Riêng nhà th¿ D¿¿ng Th¿¿ng Trúc, ngòi bút c¿a anh không h¿ lên án hay oán trách b¿t c¿ ng¿¿i nào trong güng máy ¿¿y ác tính c¿a csVN mà anh ch¿ vi¿t v¿ tình c¿m c¿a anh ¿¿i v¿i nh¿ng ng¿¿i thân yêu trong ¿¿i anh, nh¿: M¿, v¿, b¿n tù và nh¿ng ng¿¿i b¿n lính c¿a anh ¿ã n¿m l¿i v¿nh vi¿n n¿i r¿ng thiêng n¿¿c ¿¿c!
Sau khi ¿¿¿c sang Hoa K¿ theo di¿n H.O. 26, n¿m 1994, nh¿ng nhân v¿t cùng th¿i v¿i nhà th¿ D¿¿ng Th¿¿ng Trúc trong quân ng¿ c¿ng nh¿ trong nhà tù csVN tr¿ thành "m¿t ph¿n ¿¿i không th¿ quên ¿¿¿c". Anh ¿ã dành cho nh¿ng nhân v¿t này nhi¿u dòng th¿ r¿t thi¿t tha, r¿t trìu m¿n.
Dù tình c¿m c¿a tác gi¿ D¿¿ng Th¿¿ng Trúc dành cho nh¿ng nhân v¿t trong t¿p th¿ Tù Khúc L¿u Vong c¿a anh ¿¿u th¿m thi¿t, n¿ng nàn nh¿ nhau, tôi c¿ng v¿n xin ¿¿¿c ¿¿ c¿p ¿¿n tình c¿m thiêng liêng mà tác gi¿ trang tr¿ng dành cho m¿t nhân v¿t tuy¿t v¿i nh¿t c¿a m¿t ¿¿i ng¿¿i - ¿ó là ng¿¿i M¿!
Khi ¿¿a ra nh¿n xét M¿ là nhân v¿t tuy¿t v¿i nh¿t không ph¿i vì tôi là m¿t ph¿ n¿ mà ch¿ vì, t¿ xa x¿a, m¿t trong nh¿ng nhân v¿t uy quy¿n trên th¿ gi¿i - T¿ng Th¿ng th¿ 16 c¿a Hoa K¿, Abraham Lincoln - c¿ng ¿ã xác ¿¿nh: "All that I am or ever hope to be, I owe to my angel mother."
Nhân v¿t quy¿n l¿c nh¿t c¿a Hoa K¿ ¿ã xác ¿¿nh v¿ vai trò quan tr¿ng c¿a ng¿¿i M¿ nh¿ th¿; còn nhà th¿ D¿¿ng Th¿¿ng Trúc, ch¿ b¿ng hai câu th¿ r¿t ¿¿n thün mà anh ¿ã "v¿" l¿i r¿t rõ nét hình t¿¿ng c¿a ng¿¿i M¿ t¿ tâm th¿c c¿a ng¿¿i Lính chi¿n:
Con nh¿ l¿m nh¿ng l¿n v¿ mün,
M¿ v¿n ng¿i t¿a c¿a mong con!
(Chi¿u Mùng Ba T¿t)
....
Bi¿t r¿ng tâm h¿n c¿a ngh¿ s¿ r¿t ¿y m¿ và ¿a c¿m, tôi c¿ng không th¿ hi¿u ¿¿¿c trái tim c¿a tác gi¿ M¿ Nâu D¿¿ng Th¿¿ng Trúc có m¿y "ng¿n" mà có th¿ ch¿t ch¿a vô vàn tình c¿m anh dành cho ng¿n ¿y nhân v¿t?
Câu h¿i này xin dành cho quý ¿¿c gi¿. Sau khi ¿¿c xong toàn tác ph¿m Tù Khúc L¿u Vong, quý v¿ s¿ tìm ¿¿¿c câu tr¿ l¿i.
...
¿i¿p M¿ Linh